UK Dialects
Denk je dat jij met het Engels dat je op de schoolbanken leerde iedereen in het Verenigd Koninkrijk kan verstaan? Think Again! Net zoals in ons land, heeft iedere Britse regio z’n eigen accenten en woorden. Om je een eindje op weg te helpen sommen we hieronder de meest bekende dialecten op. Ben je van plan om naar een van deze regio’s op vakantie te gaan? We geven je voor elke regio tien woorden die ongetwijfeld van pas zullen komen.
Het Schots dialect is misschien wel het meest herkenbare dialect van het Verenigd Koninkrijk. De oorspronkelijke taal in Schotland is het Schots-Gaelisch. Hoewel de meeste Schotten Engels spreken, hoor je de Gaelische klanken nog altijd bijzonder goed. Vooral in de Highlands in het noorden van Schotland. Hoe meer je naar het zuiden van Schotland gaat, hoe minder scherp het accent wordt en hoe ronder en zachter de taal klinkt.
Het kan best moeilijk zijn om een echte Schot te verstaan, daarom hebben wij tien woorden en uitdrukkingen opgelijst die je kunnen helpen tijdens je reis door Schotland:
Going out on the skite. | Uitgaan |
Ceilidh | Dansfeest |
Swally | Een drankje |
Slàinte mhath | Proost, gezondheid |
Steemin | Ladderzat |
Fizzy Juice | Frisdrank |
Shunky | Toilet |
Scran | Eten |
Messages | Boodschappen |
Haste Ye Back! | Kom snel terug! |
Trouwe kijkers van MTV kennen dit dialect van het programma Geordie Shore. De naam van dat programma is ook de naam van het lokale dialect: Geordie.
Newcastle ligt helemaal in het uiterste noorden van Engeland, tegen Schotland. En dat hoor je. Geordies spreken bepaalde klinkers heel anders uit. De [aʊ]-klank als in ‘town’ wordt uitgesproken als [u:]. ‘Town’ [taʊn] wordt dus [tu:n]. Ook wordt er een glottisslag gebruikt als een ‘t’ in het midden van een woord staat. ‘Water’ wordt uitgesproken als [wɔːʔə].
Deze tien woorden en uitdrukkingen kunnen van pas komen tijdens je citytrip naar Newcastle:
Toon | Centrum van Newcastle |
I’m clamming! | Ik sterf van de honger! |
Canny | Goed |
A cuppa | Een kop thee |
A snout | Een sigaret |
Nettie | Toilet |
Marra | Vriend, kameraad |
Areet wor kid? | Alles goed, vriend? |
Why aye man! | Ja! |
I’m gan yem. | Ik ga naar huis. |
De stad in het noordwesten van Engeland staat vooral bekend om The Beatles. De vier ‘Scousers’ gaven hier hun eerste optreden in de legendarische Cavern Club.
Liverpool was en is een belangrijke havenstad waardoor het scouse accent veel verschillende invloeden kent. Vooral Ierse en Welshe klanken zijn duidelijk te horen.
In het Scousekrijgt een ‘t’ in het midden en op het einde van een woord een subtiele [s]-klank. ‘Right’ wordt uitgesproken als [raɪts] en ‘water’ klinkt als [wɔːtsə]. Een woord dat eindigt op een ‘k’ of ‘ck’ krijgt een soort [ɡəː]-klank op het einde. ‘Back’ spreekt men bijvoorbeeld uit als [baɡəː]. Een [ð]-klank als in ‘they’ wordt [d]. ‘They’ [ðeɪ] wordt [deɪ]. Een ‘th’ in het midden van een woord [ˈsʌmθɪŋ] wordt een glottisslag. ‘Something’ [ˈsʌmθɪŋ] wordt [ˈsʌʔɪŋ], ‘nothing’ [ˈnʌθɪŋ] wordt [ˈnʌʔɪŋ].
Deze tien woorden en uitdrukkingen kunnen van pas komen als je een bezoekje aan Liverpool op de planning hebt staan:
Lah | Vriend, kameraad (komt van ‘Lad’) |
A nicker | Een Pond |
Brekkie | Ontbijt (komt van ‘Breakfast’) |
Boss tha! | Fantastisch |
Offie | Nachtwinkel (komt van ‘Off License) |
Bifter | Sigaret |
A Bevvy | Een drankje |
Ale | Een pint |
Bladder | Ladderzat |
Ozzy | Ziekenhuis |
Op zo’n vijftig kilometer van Liverpool ligt Manchester. Net als hun buurstad bracht Manchester een aantal grote muziekgroepen voort zoals The Bee Gees, Elbow en Oasis. Het grootste verschil tussen het ‘Manc’ en het ‘Scouse’ is dat Manchester heel wat minder Ierse en Welshe invloeden kent. Manchester is namelijk een fabrieksstad en geen havenstad.
Mancs spreken klinkers vaak overdreven uit. Bij woorden die beginnen met een ‘h’ wordt de ‘h’ niet uitgesproken ‘house’ [haʊs], ‘healthy’ [ˈhɛlθi], ‘home’ [həʊm] wordt als [aʊs], [ɛlθi], [əʊm] uitgesproken. Werkwoorden die eindigen op -ing worden zonder -g uitgesproken. ‘Running’ [ˈrʌnɪŋ] en ‘writing’ [ˈrʌɪtɪŋ] wordt dus [ˈrʌnɪn] en [ˈrʌɪtɪn]
Fris je ‘Manc’ op met deze tien woorden en uitdrukkingen:
Brew | Een kop thee |
Tea | Avondeten |
Dinner | Lunch |
Butty | Broodje |
Gagging | Dorstig |
Scoops | Alcoholische drank |
Dibble | Politie |
A quid | Een pond |
I’m mad fer it! | Ik ben enthousiast! |
Mint | Fantastisch! |
Birmingham is met haar miljoen inwoners de op een na grootste stad van het Verenigd Koninkrijk. De inwoners van de fabrieksstad in de West Midlands worden Brummies genoemd, afgeleid van Brummagem, een historische variant van de naam van de stad. Typerend voor het Birminghams dialect is de korte ‘a’. Bijvoorbeeld de ‘a’ in het woord ‘dancing’ [ˈdɑːnsɪŋ], wordt in Birmingham veel korter uitgesproken dan in standaard Engels.
Ook wordt gebruik gemaakt van de ‘intrusive k’. Als een woord op een -g eindigt, wordt daar nog een ‘k’ achter gekleefd. Nothing [ˈnʌθɪŋ] wordt dus uitgesproken als [ˈnʌθɪŋk].
Wat het Brummy accent gemeen heeft met het Welsh is dat het zeer ritmisch is. Zinnen worden als het ware gezongen. Het is dan ook geen toeval dat William Shakespeare, wellicht de bekendste inwoner van de West Midlands, bekendstond om zijn ritmische teksten.
Voor je jouw tickets naar Birmingham boekt, leer je best eerst deze tien woorden en uitdrukkingen kennen:
Fittle | Eten |
A piece | Een boterham met boter |
A cob | Een broodje |
Ee-arr! | Alstublieft! |
The outdoor | Nachtwinkel |
Tot | Alcoholische drank |
Fizzy pop | Frisdrank |
Ackers | Geld |
Oil tot | Blij, gelukkig |
Tara-a-bit | Tot ziens |
De wereldstad Londen is een smeltkroes van verschillende culturen en dus ook verschillende talen. Toch is er een origineel dialect dat vooral door de arbeidersklasse wordt gesproken, het Cockney Engels.
Cockneys spreken bepaalde klanken niet uit. Zoals ‘th’ [ð], die wordt vervangen door een [f] ‘With’ [wɪð] wordt uitgesproken als [wɪf], en ‘weather’ [ˈwɛðə] wordt uitgesproken als [ˈwɛfə]. Ook de ‘h’ aan het begin van een woord wordt niet uitgesproken. ‘House’ [haʊs], ‘hello’ [hɛˈləʊ], ‘hand’ [hand] wordt dus uitgesproken als [aʊs], [ɛˈləʊ], [and].
Ook de ‘t’ wordt vaak niet uitgesproken zoals in ‘water’ [ˈwɔːtə] en ‘cat’ [kæt], dat wordt dan [ˈwɔːʔə] en [kæ].
De [aɪ]-klank zoals in ‘my’, ‘I’, ‘cry’ wordt met een gesloten mond uitgesproken waardoor deze vervormt naar een soort [ɔɪ]-klank zoals in ‘boy’.
De Cockneys hebben ook een unieke taal uitgevonden die woorden vervangt door een rijm. Deze tien Cockney-rijmen kunnen handig zijn als je je helemaal wil inleven tijdens je bezoek aan Londen:
Bees and honey àMoney | Geld |
China plate àMate | Vriend, kameraad |
Rub-a-dub à Pub | Café |
Britney spears àBeer | Bier |
Elephant’s trunk àDrunk | Dronken |
Rosy Lee à Tea | Thee |
Sherbert Dab à Cab | Taxi |
Uncle Gus à Bus | Bus |
Uncle Fred àBread | Brood |
Plymouth sound àPound | Pond |
De West Country is een vrij geïsoleerde regio. De taal heeft dus weinig invloeden overgenomen uit andere talen. Vanwege de afgelegen ligging worden de inwoners ook wel eens ‘boeren’ genoemd.
Typisch voor het dialect in de West Country is de [ɔɪ]-klank die de [aɪ], zoals in ‘my’ en ‘cry’, vervangt. ‘White’ [wʌɪt] wordt bijvoorbeeld uitgesproken als [wɔɪt].
De ‘ove’ aan het einde van een woord als in ‘love’ [lʌv] wordt uitgesproken als [lʌf].
Net zoals een aantal andere Engelse dialecten wordt de ‘ing’-uitgang van een werkwoord zonder ‘g’ uitgesproken, ‘walking’ [wɔːkɪŋ]wordt dus [wɔːkɪn]. Ook de ‘t’ wordt vaak weggelaten, ‘cat’ [kæt] wordt [kæ]. In het standaard Engels wordt de ‘r’ zelden uitgesproken. Bijvoorbeeld het woord ‘arm’ wordt met een lange ‘a’-klank [ɑː] uitgesproken waardoor de ‘r’ amper hoorbaar is, maar in West Country wordt die ‘r’ net wel uitgesproken.
Een van de toeristische trekpleisters in de West Country is Stonehenge. De volgende tien woorden en uitdrukkingen kunnen van pas komen als je een bezoek brengt aan dit prehistorische bouwwerk:
Grockles | Toeristen |
Shag | Vriend, kameraad |
Cheers drive! | Bedankt voor de rit buschauffeur! |
Crowst | Lunch |
Hunkypunks | Alcoholische dranken |
Alright, me’ansum? | Alles goed, vriend? |
Gurt Lush | Heel goed |
…where’s ee to? | Waar is… ? (Na een locatie) |
Ark at ‘ee! | Luister naar hem |
G’woam | Naar huis gaan |
In het zuiden van Wales ligt de hoofdstad van Wales, Cardiff. Het is ook de meest populaire stad in Wales onder toeristen. De meeste inwoners spreken Engels maar veel van hen spreken ook Welsh. Het plaatselijke Engelse dialect kent dus veel Welshe invloeden.
Welshmen spreken heel ritmisch, doordat ze klinkers verlengen en heel veel intoneren.
De letter ‘i’ [ɪ] wordt vervormd naar een [ɛ]. Bijvoorbeeld het woord ‘bit’ [bɪt] wordt uitgesproken als [bɛd]. Ook in woorden als ‘doing’ wordt de ‘i’ als ‘eh’ uitgesproken. ‘Doing’ [ˈduːɪŋ] wordt dus [ˈduːɛŋ]
Net zoals het Scouse en het Schots wordt een ‘r’ als een zogenaamde ‘tapped r’ uitgesproken. Een ‘tapped r’ is een soort ‘rollende r’ maar dan korter.
Van plan om Cardiff te bezoeken? Deze tien woorden en uitdrukking komen zeker van pas:
Butty | Vriend, kameraad |
Bap | Broodje |
Drunk Food | Frieten met currysaus |
Pop | Frisdrank |
Tidy Darts | Super, fantastisch |
Now in a minute | Onmiddellijk |
Cwtch | Knuffelen |
Where you to? | Waar ben je momenteel? |
Where to’s it… | Waar is … |
Ta, Drive | Bedankt buschauffeur |
De laatste stop op onze rondreis door het Verenigd Koninkrijk is Belfast, de hoofdstad van Noord-Ierland. Noord-Ierland ligt, zoals de naam doet vermoeden, boven Ierland op het Ierse eiland. De scheepvaart is er altijd al belangrijk geweest. Zo is de Titanic in Belfast gemaakt, op de scheepswerf van Harland and Wolff.
De Noord-Ieren spreken de Engelse ‘a’ [ɑː], als in ‘calm’ en ‘hard’, op een manier uit die ons sterk doet denken aan de ‘Antwerpse a’. Ook wordt de ‘a’ korter uitgesproken dan in het standaard Engels.
Opmerkelijk is dat [aʊ] als in ‘cow’ heel anders wordt uitgesproken. ‘Cow’ [kaʊ] wordt in het Noord-Iers [kʌɪ].
Anders dan in het standaard Engels wordt de ‘r’ op het einde van een woord wél uitgesproken. Zoals bijvoorbeeld in ‘father’ [ˈfɑːðər] en ‘water’ [ˈwɔːtər].
De ‘ing’-uitgang van werkwoorden wordt zonder ‘g’ uitgesproken. ‘Working’ [ˈwəːkɪŋ] wordt dus uitgesproken als [ˈwəːkɪn]
Deze tien woorden en uitdrukkingen raak je alvast een eind verder in Belfast:
Scrapnel | Munten |
I’ll Run ye over | Ik rijd je er wel naartoe |
Swalling’ | Iets gaan drinken |
Steamin’ | Dronken |
Bout ye? | Hoe gaat het met jou? |
Wee drap in yer han | Thee |
Gravy ring | Donut |
Peelers | Politie |
Poke | Ijsje |
Up to high doh | Overenthousiast zijn |
Op zoek naar nog meer leuke Engelse woorden? Lees onze blog over onze top tien van Engelse woorden met Nederlandse origine hier.